Coşkun Güla

coskungulaCoşkun Güla, Anadolu müziğinin, geleneksel bağlama icrası ve yapımının, ülkemizdeki en önemli temsilcilerinden biridir.

1944 yılında, Ankara’da doğmuş; yükseköğrenimini, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde, Ziraat Yüksek Mühendisi olarak tamamlamıştır.

Çocuk yaşlarda başlayan bağlama çalma merakı, ilerleyen yıllarda tüm yaşamını derinden etkiler ve yaşam tarzını belirler. Aynı yıllar içinde, bağlamanın yapımıyla da yakında ilgilenmeye başlar. Yetiştiği dönemde, halkevleri, kültür-sanat konularında olduğu gibi halk müziği alanında da, ülkenin en etkin kurumdur. Sanatçı, halkevleri çalışmalarında yer alır; burada çeşitli yerel sanatçılarla tanışma imkânı bulur. Kısa sürede, emsalleri arasında dikkat çeker ve eğitici kadroya katılır.

O dönemlerde iyi bir radyo dinleyicisi olan Sanatçımız, Nida Tüfekçi’den çok etkilenmiştir. Aslında bu etkilenme karşılıklı olmuş, Tüfekçi’de sanatçının adını, çeşitli çevrelerden duymaya başlamıştır. Sonunda bir gün Nidâ Tüfekçi değerli sanatçımızın o yıllarda çalıştırdığı Atatürk Lisesi halk müziği korosuna bizzat gelir ve çalışmayı izlemek istediğini belirtir. Sonrasında sıkı bir dostluğa dönüşecek olan bu tanışma, değerli sanatçımız adına da çok anlamlıdır.

Nida Tüfekçi, o sıralarda Tarım Bakanlığı bünyesinde görev yapmakta olan sanatçıya, bir süre sonra, TRT’de uzman olarak çalışması önerisinde bulunur. Bu öneriyle birlikte bir yandan Bakanlık’taki görevini sürdürmeye, bir yandan da TRT’de uzman olarak çalışmaya başlar. TRT’ye 81. dönem olarak alınan sanatçıların yetişmesinde o uzmanlık döneminin payı vardır. Uzmanlığı sırasında, özellikle derleme bantları üzerinde çalışmalar yapar. Kaynaklardan çok etkilenir ve bu etki onun halk müziği anlayışı ve icrası üzerinde de tesir eder.

1979’a gelindiğinde sanatçı, bürokrat kimliğinden sıyrılır ve çevresindeki pek çok insanın, bir dershane kurması yönündeki taleplerini de dikkate alarak, “Müzik Eğitim, Öğretim ve Araştırma Merkezi” adını verdiği bir dershane açar. Bu dershane, kurulduğu andan başlayarak, halk müziği ve bağlama adına gerçek anlamda bir “okul” olmuş, sayısız öğrenci, sanatçı adayı hatta sanatçılar, bu merkezin sağladığı eğitim imkânlarından faydalanmışlardır.

Bircan Pullukçuoğlu, Okan Murat Öztürk, Sümer Ezgü, Mehmet Üçer, Tolga Çandar, Gülşen Kutlu, Fatih Kısaparmak, Belkıs Akkale gibi günümüzün tanınmış sanatçılarıyla, Musa Eroğlu, İhsan Öztürk gibi hocalar da, bir dönem Coşkun Güla’nın bilgi ve birikiminden istifade etmişlerdir.

Dönemindeki çoğu bağlama yapımcısını derinden etkilemiş, kılavuzluk etmiştir. Musa Usta, Kemal Usta, Mehmet Usta, Zekeriya Usta gibi birçok yapımcının gelişmesine yardımcı olmuştur. Bütünüyle kendine özgü bir form ve standart anlayışı geliştirmiş; tür ve ölçüleri belirli bir sisteme sokmuştur. Bağlama yapımında kullanılacak malzemelerin niteliği üzerine de araştırma ve deneyler yapmıştır. Bugün Türk müziği konservatuarlarının, çalgı yapım bölümünce de benimsenmiş olan sistemde, büyük çapta onun çalışmalarının izleri vardır.

Kıymetli sanatçımızın önem verdiği konulardan bir diğeri bağlamalardaki tel boyu ve perde ayarlarıdır. Bağlamalarda sap ve tel boyu ilişkilerine göre geliştirdiği “perde ayarları” çizelgesi, büyük bir yaygınlık ve kabul görmüştür. Bağlamalarda kullanılacak tellerin kalitesine de özel bir önem vermiştir. Nitelikli sırma tellere duyduğu ihtiyaçla, makina mühendisi bir arkadaşından da yardım alarak, bam teli üretmek için özel makinalar geliştirmiş; telleri çap ve uzunluklarına göre sınıflandırmıştır. Ürettiği bam telleri, benzersiz kalite farkıyla, profesyonel icracıların, hala tercihi durumundadır.

Değerli sanatçımız, hocamız, halk müziği ve bağlama alanlarında önemli bir öncü rol üstlenmiştir. Yetiştiği kuşağın bir aydını olarak, yalnızca geleneği sürdürmekle yetinmeyip, geleneği dönüştürme yönünde de büyük çaba sarf etmiştir. Bu anlamda çok sayıda akademik düzeyli makâle kaleme almıştır.

Çeşitli bilimsel toplantılara ve TRT Danışma Kurullarına sunulmuş bildirileri; birçok dergi ve gazetelerde yayımlanmış makale ve röportajları bulunmaktadır.

Coşkun Güla, 30 Kasım 2016 tarihinde Ankara’da vefat etmiştir.